Kennisplatform
Nieuw: Let op! Wij-leren.nl lanceert nieuwe website

Didactiek

Dossier: alle informatie over Didactiek

Didactiek gaat over het professioneel handelen van de leraar. Het is de theorie van kennisoverdracht, aanleren van vaardigheden en inzicht. Daarbij staat de vraag centraal hoe de leraar ervoor zorgt dat de leerling leert. Dit doet de leraar door te bedenken wat de leerlingen moeten leren, hoe ze dat het beste kunnen doen en waarom de gebruikte methodes en inhoud van het geleerde geschikt is voor de leerlingen. In feite komt het neer op het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van de les en het leren van de leerlingen. 

De didactiek behandelt de regels en de kunst van het onderwijzen. Het geeft handvatten voor het motiveren van leerlingen en het goed opbouwen van lessen. Dit vak komt in elke lerarenopleiding voor.

Didactiek is een onderdeel van de pedagogiek. Didactiek en pedagogiek worden nog wel eens onbewust tegen elkaar uitgespeeld. Je hebt als leraar didactiek en pedagogiek echter beide nodig.

Er zijn enkele basale didactische stromingen. De belangrijkste hiervan zijn het cognitivisme en het (sociaal) constructivisme.

Didactische werkvormenboek

Het volgende boek bevat 250 didactische werkvormen die breed toepasbaar zijn in het onderwijs:

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 1 december 2023

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?Directe Instructie - Hoe zet ik dit in?
 Wij-leren.nl Academie
Klassenmanagement - vijf kenmerken van een goede lesKlassenmanagement - vijf kenmerken van een goede les
 Wij-leren.nl Academie
Specialist kleuterspelSpecialist kleuterspel
 Medilex Onderwijs

Boeken

Zes rollen van de leraar De zes rollen van de leraar - Helèn de JongVijf rollen leraarDe vijf rollen van de leraar - Machiel KarelsDifferentiatie basisonderwijsDifferentiëren is te leren! (PO) - Marianne HogenhoutDifferentiëren voortgezet onderwijsDifferentiëren is te leren! (VO) - Machiel KarelsZesde rol van de leraar De zesde rol van de leraar - Machiel KarelsTeach like a ChampionTeach like a Champion - 62 technieken om leerlingen te laten excelleren - Arja KerpelExpliciete Directe InstructieExpliciete Directe Instructie - Tips en technieken voor een goede les - Machiel KarelsDidactische werkvormenHet didactische werkvormen boek - Arja KerpelOnderwijskundig LeiderschapOnderwijskundig leiderschap - Myriam LieskampOnderzoeksmatig leiderschapOnderzoeksmatig leiderschap - Myriam LieskampWijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiekWijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek - Machiel KarelsDe Denkende Klas: bereid je leerlingen voor op leren én leven De Denkende Klas - Dick van der Wateren

Samenvatting

Dimensies van onderwijsDimensies van onderwijs - Machiel KarelsConstructivismeConstructivisme - leren als actief proces van kennisconstructie - Machiel KarelsTASC-modelTASC-model - uitleg en gebruik - Machiel Karels

Opinie

Vinger opstekenVinger opsteken in de klas is niet verkeerd! - Michel VerdoornPedagogiek en didactiekDidactiek en pedagogiek hebben elkaar nodig - Machiel Karels

Verdieping

Verrijkend themaonderwijs kleuters Verrijking bij thema's in de kleuterklas - Martine Blonk - MeulenkampERK curriculumOver zwemdiploma's, judobanden en een nieuwe versie van het ERK - René LeverinkRichting geen recepten - HattieHattie geeft richting, maar geen recepten - Bas ter AvestVier sleutels effectieve les (2)De vier sleutels voor een effectieve les - deel 2 - Theo WildeboerSleutels effectieve les (1) De vier sleutels voor een effectieve les - deel 1 - Theo WildeboerEen aardig mondje Engels - René LeverinkGepersonaliseerd onderwijs versus EDIIs gepersonaliseerd onderwijs een tegenhanger van effectieve instructie? - Machiel KarelsEffectieve vragen stellen Effectieve vragen stellen essentieel voor een onderzoekende houding - Sietske van der WegenSpelling oefenenOefenen van spelling - Dolf JansonSoepele lesovergangZonder stress van les naar les - Jelte van der KooiGoede schooltekstenEen goede schooltekst. Het begin van goed leesonderwijs. - Gerdineke van SilfhoutCompetentiesCompetenties verwerven met en zonder instructie - Robert-jan SimonsEffectief onderwijsDe negen schakels van effectief onderwijs - Jos CöpHumor in de klasHumor in de klas: een serieuze zaak. Geen grappen daarover. - Casper HulshofLeerkrachtgedragPedagogisch en didactisch handelen - redactieOnderzoekend leren bij kleutersOei, dat weet ik niet, laten we het samen onderzoeken - Martine Blonk - MeulenkampActiverende didactiekActiverende didactiek en coachend leraargedrag - Machiel KarelsKleine klassen hebben voordelenKlein is fijn - Waarom kleine klassen beter werken dan grote - Ruben du BurckSamen Leren en Innoveren op MaatSamen leren: maar hoe doe je iedere leerling recht? - Martine Blonk - Meulenkampnadelen directe instructie Directe instructie doorgelicht - 1: een kritische blik - Ewald VervaetLeerdoelen als uitgangspunt voor de lesinhoudLeerdoeldenken (1): wat is het en wat levert het op? - Anne-Wil Abrahamseleesonderwijs en directe instructieDirecte instructie doorgelicht - 2: leesonderwijs en directe instructie - Ewald Vervaetformatief toetsen didactisch handelenFormatief toetsen in relatie tot didactisch handelen - Dominique Sluijsmans toetsing als motor voor leren en succeservaringenToetsing als motor voor leren: naar succeservaringen voor alle leerlingen - Dominique Sluijsmans directe instructie onderzoekDirecte instructie doorgelicht - 3: is trainen van kleuters mogelijk? - Ewald VervaetToetsing als kans voor leren - IntroToetsing als kans voor leren - Intro - Dominique Sluijsmans Formatief evalueren organiseren effectenHoe organiseer je formatief evalueren en wat is het effect? (2) - Dominique Sluijsmans Formatief leren en de implementatie daarvanWat vraagt formatief van (teams van) leraren? (3) - Dominique Sluijsmans In drie stappen naar leerdoelenLeerdoeldenken (2): In drie stappen naar een leerlijn - Anne-Wil Abrahamserekentaal in rollenspelRollenspel als middel om de rekenwoordenschat te ontwikkelen - Aafke Bouwmandirecte instructie conditioneringspsychologieDirecte instructie doorgelicht - 4: de kijk vanuit de psychologie - Ewald Vervaetinstructie kleuters leerkracht modelInstructie voor kleuters - de leerkracht als model - Aafke BouwmanEvidence based instructiestrategieën: wat is het effect? Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (1) - Dick van der Watereninstructie kleuters tipsInstructie voor kleuters - Tips en voorbeelden - Aafke Bouwmanrollenspel versterkt rekentaal Begeleid rollenspel versterkt rekentaal - Aafke Bouwmantoetsing kans om te lerenToetsing als kans om te leren - interview - Dominique Sluijsmans Evidence based instructiestrategieën: wordt ons onderwijs beter?Instructiestrategieën die werken - maar voor wat? (2) - Dick van der WaterenLeerdoeldenken implementeren en organiserenLeerdoeldenken (3): hoe implementeer en organiseer je het op jouw school? - Anne-Wil AbrahamseKleuters laten leren en ontdekken in de rekenhoekKleuters in de hoek - haal meer uit je rekenhoek - Aafke BouwmanDoorstroom van twee naar drie met rekendoelenNiet alleen voor kleuters - Aafke BouwmanLoslaten van een lesmethode is moeilijk maar de moeite waardLoslaten: waarom is dat zo moeilijk? - Martie de PaterVijf pijlers voor kwaliteitsbewustzijn op AgorascholenHet goede doen. En dat samen. Over kwaliteitsbewustzijn in de Agorascholen - Naomi MertensDe eerste 8 dimensies van Kindgericht Onderwijs voor het jonge kindKindgericht onderwijs voor het jonge kind - Bertine van den OeverWoordenschatonderwijs didactiek woordgroep twee en toetsingWoordenschatonderwijs - deel 2 - Paul FilipiakWoordenschatonderwijs didactiek woordgroep twee en toetsingWoordenschatonderwijs - deel 2 - Paul Filipiakpratend en lezend woorden leren intro en overzichtPratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0- - Paul FilipiakWoorden in de klasWoorden in de klas -1- - Paul FilipiakWoordselectie en woordgroepenWoordselectie en didactiek -5- - Paul FilipiakWoordselectie, woordfrequentie, leerbehoeftenWoordselectie (1) -2- - Paul Filipiakwoordselectie en zins- en tekstbetekenisWoordselectie (2) -3- - Paul FilipiakWoordkennis en taalbeschouwingWoordselectie (3) -4- - Paul FilipiakBelang woordenschatonderwijsWoordenschatonderwijs -6- - Paul FilipiakPratend woorden lerenPratend woorden leren -7- - Paul FilipiakLezend woorden lerenLezend woorden leren -8- - Paul FilipiakKennisgericht woorden lerenKennisgericht woorden leren -9- - Paul FilipiakWoordenschat toetsingToetsing -10- - Paul FilipiakWoorden in het breinWoorden in het brein -11- - Paul Filipiakkwaliteitskenmerken woordenschatonderwijs en didactiekWoordselectie en woordenschatdidactiek -12- - Paul Filipiakpratend en lezend woorden leren intro en overzichtPratend en lezend woorden leren; Intro en overzicht -0- - Paul FilipiakWoorden in de klasWoorden in de klas -1- - Paul FilipiakWoordselectie, woordfrequentie, leerbehoeftenWoordselectie (1) -2- - Paul Filipiakwoordselectie en zins- en tekstbetekenisWoordselectie (2) -3- - Paul FilipiakConstructivisme en onderwijs -deel 1Constructivisme en onderwijs - deel 1 - Ewald VervaetConstructivisme en onderwijs -deel 1Constructivisme en onderwijs - deel 1 - Ewald VervaetWoordgebruikNadenken over goed woordgebruik - Paul FilipiakLangdurig contact met woordenIn langdurig contact met woorden - deel 1 - Paul FilipiakLangdurig contact met woorden deel 2In langdurig contact met woorden - deel 2 - Paul FilipiakZaakvakwoorden zesstappenaanpakWoorden leren in de zaakvakken - deel 1 - Paul FilipiakZaakvakwoorden werkwijzenWoorden leren in de zaakvakken - deel 2 - Paul FilipiakZaakvakwoorden woordenboekenWoorden leren in de zaakvakken - deel 3 - Paul FilipiakZaakvakwoorden hulpmiddelenWoorden leren in de zaakvakken - deel 4 - Paul FilipiakWat is sociaal constructivisme -3.1Constructivisme en onderwijs - deel 3.1 - Ewald VervaetPsychologisch constructivisme met rijpheidConstructivisme en onderwijs - deel 3.3 - Ewald VervaetConstructivisme en kennisverwerving deel 2Constructivisme en onderwijs - deel 2 - Ewald VervaetPsychologisch constructivisme zonder rijpheidConstructivisme en onderwijs - deel 3.2 - Ewald VervaetEen excellente school - 2Een excellente school (2): over de route waarlangs de collega's gingen - Minke KnolEen excellente school -1Een excellente school (1): door de bril van collega's die er werken - Minke KnolDe macht van de leerkrachtWereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 1 - Hartger WassinkDe macht van de leerkrachtWereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 1 - Hartger WassinkHet belang van subjectificatie in het onderwijsWereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 2 - Hartger Wassink

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.